Plebeiorum nobilitatio.
35. Ustawiamy, aby plebei nie byli kreowani na szlachectwo, iedno na Seymie, za wiadomością Panów Rad, albo w Woyszcze, dla znacznego w męstwie swego poczynania y dzielności. An: 1578. Vol: 2. f. 971. 2
O nowey Szlachcie.
25. Szlachty nowey zagęściło się bardzo wiele, y co raz to iey więcey rozmaitemi sposoby przybywa: przeto zabiegaiąc temu, postanawiamy to na potym, że My y Potomkowie nasi, żadnego do Szlachectwa przypuszczać nie mamy, iedno któryby był nam od Senatu y Posłow Ziemskich, a w woysku od Hetmana zalecony, z znanych zasług iego w Rzeczypospolitey. A żeby potaiemnie to się nie odprawowało, przeto każdego takowego Szlachectwo Konstytucyą obiaśniać będziemy: inaczey żaden list na Szlachectwo ważny bydź nie ma. Tego też dokładaiąc, że niczyiego poddanego, przeciwko woli y zezwolenia Pana dziedzicznego, do Szlachectwa nie przypuściemy: inaczey ktoby otrzymał, y otrzymywać będzie, takowego Szlachectwo ważne bydź nie ma. An: 1601. Vol: 2. f. 1502.
Toż służy y W.X.Lit: Ibidem.
O Nowey Szlachcie.
14. Reassumuiąc Konstytucyą Anni 1601. Nobilitacye y Przywileie ich, po tey Konstytucyi na Szlachectwa dane, tak deklaruiemy: że wszyscy ci, którzy Przywieleie maią dane na Szlachectwo po tey Konstytucyi Anni 1601. na blisko przyszły Seym stawić się z swemi Przywileymi powinni będą: aby się kognicya uczyniła, ieźliże z zasług woiennych Szlachcicem iest kreowany, żeby nie był takowego Przywiley in dubium wokowany. An: 1613. Vol: 3. f. 169-170.
Szlachta Nowa.
Nowa Szlachta, którym samym Przywileie dane są, albo Dekretami Trybunalskiemi na zmowie Szlachectwo otrzymali, powinni z maiętności swych dziedzicznych, y zastawnych, z każdego Łanu płacić po złotych dziesiąci de suo, do Poborce na czas znoszenia, sub pæna confiscationis bonorum, a to nad Pobory na tym Seymie uchwalone. An: 1626. Vol: 3. f. 514.
Indygenatow y Nobilitacyi Distinctio w W.X.L
18. Indygenatami y Nobilitacyami zaszczycaiący się, którzy nõ satisfecerunt legi, vel maximè Dyssydenći, pro se & Successoribus deklarowawszy bydź Katolikami, w dawney perseverant Sekcie, ut ad pristinũ redeant statũ præsenti lege deklaruiemy. An: 1636. Vol: 6. f. 677.
Articuli Pactorum Conventorum
78. Cudzoźiemcow ani nikogo z osoby Naszey na Indygenaty y Nobilitacye promowować nie będźiemy, ieno tych których Nam Wielmożni Hetmani oboyga Narodow y Stany Koronne, y W.X.Lit: zalecać będą, ale takowych którzy to dobrze krwią zasłużą w okazyach y boiach woiennych, Indigenis y ktorych virtutes in Rempubl: ac merita probata będą. A tym którzy kreowani będą, Officia & beneficia ad tertiam progeniem dawać, ani ich na żadne Legacye posyłać będziemy, wyiąwszy w woysku dobrze zasłużonych, y tych którzy tak zdrowiem iako substancyą swoią zaszczycali y zaszczycać będą całość, tey Oyczyzny, Dóbr Naszych Ekonomicznych. Ani Starostw, Zup solnych, Metryk, Regencyi Koronnych, y W.X.Lit: Sekretaryi, y Pisarstw Pokoiowych, Pisarstw Skarbowych, y in genere wszystkich Administracyi Skarbowych, Lustratorskich dawać nie mamy. Ani Myt, Ceł, Komor arendować niepozwolemy, czego Podskarbiowie oboyga Narodow przestrzegać będą, ieno ludziom Stanu Szlacheckiego merè possessionatis w Koronie y w W.X.Lit: & annexarum Provinciarum tey Korony y Xięstwa, którzy to Extranei merè administrować, ani trzymać żadnych dóbr Naszych y Rzeczyposp: nie powinni będą, sub nullitate Contractûs, & pæna Duorum Millium Marcarum ad instantiam cujusuis Nobilis, in Judicijs Tribunalitijs ex Regestro Causarum fisti vindicanda, á w W.X.Lit. w iakimkolwiek Regestrze. Także Kommendy w dobrach Naszych, po Miastach, Zamkach y Fortecach, tak w Koronie y w W.X.Lit: & annexis provincijs extraneis Plebeis personis dawać nie będziemy, chyba Szlachcie ośiadłey, & benè meritis, od Wielmożnych Hetmanow oboyga Narodow zaleconym, także ex annexis Provincijs. A. 1669. Vol: 5. f. 22-23
Ostrzeżenie względem Jndygenatu y Nobilitacyi.
Jak wiele zależy na zaludnieniu Kraiu, y wprowadzeniu Kapitałów do niego, tak niemniey na tym: ażeby każdy osiadaiący w Rzepltey był użytecznym oney, z tych więc Powodów deklaruiemy, iż każdy do Jndygenatu lub Szlachectwa przypuszczony być żądaiący, gdy do tego Kleynotu na Seymach za zgodą Stanów Rzeczypospolitey domieszczony zostanie, <...> podobnym sposobem Nobilitowany Dyploma Nobilitacyi swoiey danego mieć nie będzie, poki takoweyżeż Possessyi za Summę 50. Tysięcy Złotych Polskich nabytey nieokaże, które Possessye in spatio Roku iednego koniecznie kupione być maią, a na nie gdy Tranzakcye autentyczne przed Pieczętarzami okazane będę, na ten czas Dyplomata wydane być powinny; gdyby zaś staraiący się o Indygenaty y Nobilitacye, y pozyskawszy one na Seymie, wyżey wyrażoney kondycyi dopełnić nie mieli, tedy eô ipsô Szlachectwo nadane utracać będą; <...> pod które Prawo zasłużeni w Woysku Rzeczypospolitey podpadać nie maią. An: 1775. Vol: 8. f. 293.
1 Została zachowana pisownia i styl starodruku.
2 Sygnatura źródła No. 5.
